Hỏi:

Đọc thuocvuonnha.com cháu thấy những bài thuốc làm đẹp và chữa bệnh ngoài da trong chuyên mục "Mỹ phẩm từ thiên nhiên" rất hay. Cháu viết thư này mong cô chú trong chuyên mục bớt chút thời gian chép cho cháu những bài thuốc làm đẹp của Dương Quý Phi và Võ Tắc Thiên.

Nguyễn Thị Lan, Giao Thủy, Nam Định

Đáp:

Số lượng những bài thuốc mà Dương Qúy Phi và Võ Tắc Thiên đã sử dụng để làm đẹp được sử sách ghi lại rất nhiều. Có điều, phần lớn các bài thuốc đó có thành phần phức tạp và chế biến cũng rất cầu kỳ.

Thí dụ:

    - Chuyện nữ hoàng Võ Tắc Thiên sử dụng ích mẫu thảo (cỏ ích mẫu) đã được sách "Ngoại đài bí yếu" chép lại và nhận định như sau: "Phụ nữ 50 tuổi có thể trẻ như cô gái 15 tuổi, nếu biết sử dụng thuật mỹ dung (làm đẹp) bằng cỏ ích mẫu".

    - Có điều cách sử dụng như sách trên mô tả cực kỳ phức tạp: Phải hái cây ích mẫu vào đúng ngày mồng 5 tháng 5 Âm lịch. Rửa sạch bằng nước mưa tinh khiết, rồi hong khô dưới ánh nắng mặt trời. Sau đó đem tán thành bột mịn, trộn với bột mì và nước, nặn thành từng nắm to cỡ quả trứng gà, lại đem phơi khô. Tiếp đó đốt thành than trong một chiếc lò đất nhỏ thiết kế đặc biệt - để lửa cháy đều chung quanh thuốc. Độ lửa to hay nhỏ (hỏa hậu) khi nung được khống chế theo một trình tự rất nghiêm ngặt. Cuối cùng, được tán nhuyễn bằng chày ngọc hoặc sừng nai trong chiếc cối bạc. Nhịp chày khi giã, phải theo đúng một loại âm luật, mà ngày nay đã bị thất truyền. Sau khi chế biến xong, đem bột ích mẫu cất trong một chiếc bình bắng sứ, nút kín. Hàng ngày lấy 250g bột ích mẫu, trộn thêm 30g bột hoạt thạch, lại thêm 5g son, trộn đều, để lắng, lọc lấy nước trong để rửa mặt.

Toàn bộ những công việc chế biến nói trên đều do các ngự y, thái giám và thị nữ đảm nhiệm. Những người phụ nữ danh tiếng đó, đâu có cần tự tay pha chế các mỹ phẩm như những phụ nữ muốn tự mình làm đẹp trong gia đình thời nay.

Theo chúng tôi nghĩ, những bài thuốc làm đẹp của Dương Quý Phi và Võ Tắc Thiên cũng như của một số phụ nữ quyền lực khác trong lịch sử Trung Hoa, trên thực tế có giá trị về văn hóa và lịch sử nhiều hơn là giá trị ứng dụng trong sinh hoạt hàng ngày.

Vì vậy, "Thuốc vườn nhà" chỉ có thể đề cập tới một số phương pháp tương đối đơn giản trong số đó. Thí dụ như đã giới thiệu cách "Kéo dài tuổi thanh xuân với nấm linh chi" của Từ Hy Thái Hậu đăng trên chuyên mục "Mỹ phẩm từ thiên nhiên" ngày 07/12/2011.

Lương y HƯ ĐAN