Hỏi:

Đề nghị "Thuốc vườn nhà" cho biết cây chút chít có thể dùng làm thuốc được không? Nếu được thì có thể sử dụng để chữa những bệnh gì và cách dùng cụ thể như thế nào?

Nguyễn Thị Mơ, Ninh Bình

Đáp:

Cây chút chít còn có tên là "trút trít", "lưỡi bò", "ngưu thiệt", "thổ đại hoàng", "dương đề thảo", ... tên khoa học là Rumex maritimus L. Để dùng làm thuốc, thường dùng củ hoặc toàn bộ cây.

Theo Đông y: Chút chít có vị chua đắng, tính lạnh. Có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết, sát trùng. Dùng chữa táo bón và mụn nhọt, lở loét ngoài da. Trong dân gian, trước đây người ta thường dùng lá xát vào những chỗ da bị hắc lào hoặc dùng nước sắc lá và rễ để chữa hay rửa các mụn ghẻ.

Trong thời bao cấp, một số thầy thuốc Đông y ở nước ta thường dùng củ chút chít thay thế cho vị thuốc đại hoàng (phải nhập từ Trung Quốc) để làm thuốc nhuận tràng hoặc thuốc tẩy, chữa táo bón, tiêu hoá kém, ăn uống chậm tiêu. Liều dùng để nhuận tràng: 3-5g, để tẩy: 6-10g, dưới dạng thuốc sắc hay thuốc bột, dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác.

Xin giới thiệu một số đơn thuốc có sử dụng chút chít:

(1) Nhuận tràng, tẩy: Củ chút chít phơi khô, thái mỏng 4-8g (nhuận tràng dùng 4g, tẩy dùng 8g), cam thảo 4g, nước 300ml; sắc còn 150ml, chia nhiều lần uống trong ngày.

(2) Chữa hắc lào: Củ chút chít thái lát, phơi khô 100g, rượu 600-500ml; ngâm 10-15 ngày, sau đó có thể dùng bông thấm rượu thuốc bôi vào những vết hắc lào đã rửa sạch. Còn có thể dùng để bôi ghẻ và mụn trứng cá.

Lương y HƯ ĐAN