Hỏi:
Nhà
tôi có người bị hôi nách, đã dùng nhiều loại thuốc mà không khỏi. Gần
đây, có một người mách cho một đơn thuốc gia truyền chuyên trị hôi nách
như sau: Ô mai 1 phần, phèn chua 2 phần, nghiền mịn, hòa với nước, bôi
vào nách ngày 2 lần. Xin hỏi "Mỹ phẩm từ thiên nhiên": Ô mai trong đơn thuốc là loại ô mai gì, ô mai mơ, ô mai khế hay ô mai me?
Trần Văn Tuấn, Hà Đông, Hà Nội
Đáp:
Ô mai trong đơn thuốc nói trên, không phải là một loại mứt, mà là một vị thuốc của Đông y.
Ô mai - vị thuốc dùng trong Đông y được chế từ trái mơ (hoặc trái mai) như sau: Hái
những quả mơ gần chín, đem về tãi mỏng ở những nơi mát 3 ngày cho héo,
sau đó đun nước sôi, cho quả mơ vào cho đến khi da mơ nhăn lại, cho vào
chõ đồ rồi lại phơi. Làm như vậy 6-7 lần, cho đến khi quả mơ tím đen là
được.
Tại Trung Quốc thường chế ô mai bằng cách: Cho trái mai
vào lò sấy bằng khói than củi, nhiệt độ không quá 40 độ C, cho khô và có
màu vàng thẫm. Sau đó đem ủ một thời gian cho ngả màu đen là được. Sau
khi được chế biến theo những cách như trên, trái mơ (trái mai) đã biến
thành màu đen, nên mới có tên là "ô mai" ("ô" = đen). Thứ ô mai - vị
thuốc này, có thể mua ở hầu hết các cửa hàng Đông dược.
Theo Đông y:
Ô mai có vị chua, tính bình. Có tác dụng thu liễm, sáp trường, sinh tân
dịch, diệt khuẩn. Chủ trị ho lâu ngày, băng huyết, viêm da thần kinh,
tàn nhang, xạm da, ...
Các nghiên cứu hiện đại cho thấy:
Ô mai có tác dụng chống dị ứng, tăng cường chức năng miễn dịch, ức chế
nhiều loại vi khuẩn gây bệnh, như tụ cầu khuẩn (gồm tụ cầu vàng), liên
cầu khuẩn viêm phổi, trực khuẩn bạch hầu, trực khuẩn salmonella, cùng
nhiều loại trực khuẩn khác và nấm gây bệnh.
Trong một số sách thuốc Đông y, có nói tới cách dùng "ô mai nhục" (dùng thịt quả, bỏ hạt) chữa hôi nách theo những cách như sau:
(1)
Ô mai 15g, minh phàn (tức phèn chua, alumen) 30g; 2 thứ nghiền mịn,
trộn đều; khi sử dụng, lấy một ít bột thuốc hòa với nước thành bột nhão,
bôi vào nách, ngày bôi 2 lần.
(2) Ô mai 10g, nghiền mịn, bột hoạt thạch 30g; 2 thứ trộn đều; khi dùng lấy bột thuốc xoa lên nách, ngày xoa 2 lần.
Ô mai có tác dụng "thu liễm" (hạn chế tiết xuất mồ hôi nách) và sát khuẩn (diệt vi khuẩn phân hủy chất béo thành các acid béo tự do - có mùi hôi khó chịu), nên có tác dụng khống chế nhất định đối với chứng hôi nách.
Lương y HƯ ĐAN